Yenimahalle TV PWM Fan Kontrol Kartı Değişimi

Televizyon teknolojisi geliştikçe cihazlar daha ince, daha güçlü ve daha yüksek çözünürlüklü hale geldi. Ancak bu gelişim, ısıl yönetim sorunlarını da beraberinde getirdi. Özellikle yüksek parlaklık değerine sahip LED/LCD paneller, yüksek işlem gücüne sahip görüntü işlemcileri (GPU/SoC) ve güçlü ses amplifikatörleri, çalışırken ciddi miktarda ısı üretir. Bu ısının etkin bir şekilde uzaklaştırılmaması; görüntüde parazit, işlemcide yavaşlama, güç kartında arızalar ve panelde kalıcı hasarlar yaratabilir.

Modern televizyonlarda bu ısıyı yönetmek için fan sistemleri kullanılır. Fanların devrini hassas bir şekilde kontrol eden en kritik bileşen ise PWM Fan Kontrol Kartıdır. PWM (Pulse Width Modulation – Darbe Genişlik Modülasyonu) teknolojisi sayesinde fan hızı, ihtiyaç duyulan soğutma seviyesine göre ayarlanır. Böylece hem enerji tasarrufu sağlanır hem de gereksiz gürültü önlenir.

Zamanla bu kontrol kartı bozulabilir. Sonuçta TV’de aşırı ısınma, kendini kapatma, fanların çalışmaması ya da sürekli tam devirde çalışıp gürültü yapması gibi sorunlar ortaya çıkar. Bu yazıda PWM fan kontrol kartının işlevini, arıza belirtilerini, teşhis yöntemlerini, değişim sürecini, vaka çalışmaları ve maliyet–fayda analizini detaylı şekilde ele alacağız.

1) PWM Fan Kontrolünün Mantığı

• PWM prensibi: Fan motoruna sabit voltaj verilmez; çok hızlı aç-kapa darbeleri gönderilir. Darbe süresi (duty cycle) arttıkça fan daha hızlı döner.

• Avantajları:

  • Daha hassas hız kontrolü.

  • Daha sessiz çalışma.

  • Enerji verimliliği.

  • Fan ömrünün uzaması.

• TV’de rolü: Panel, SoC ve güç kartının sıcaklığına göre fan hızını ayarlayarak cihazın güvenli çalışmasını sağlar.

2) TV’lerde PWM Fan Kontrol Kartının Yeri

• Anakart yanında: Genellikle SoC ve GPU’ya yakın.

• Panel arkasında: LED sürücü ve güç kartı ile aynı soğutma hattında.

• Bağlantılar: TV anakartından aldığı kontrol sinyaliyle fan hızını yönetir.

3) Arıza Belirtileri

• Fan hiç çalışmıyor: TV kısa sürede aşırı ısınır, kapanır.

• Fan sürekli tam hızda çalışıyor: Gürültü artar, kullanıcı rahatsız olur.

• Fan geç tepki veriyor: Isı yükselse bile fan devreye girmiyor.

• TV aşırı ısınma nedeniyle kapanıyor.

• SoC throttling (işlemci hızını düşürme).

4) Kök Nedenler

• Kart üzerindeki MOSFET arızası.

• PWM sinyal üreten mikrodenetleyicinin bozulması.

• Lehim çatlakları ve titreşim.

• Fan motorunun aşırı yüklenmesi.

• Yüksek sıcaklıktan dolayı PCB yanıkları.

5) Teşhis Yöntemleri

• Fan test modu: TV’nin servis menüsünde fan devri manuel ayarlanır.

• PWM sinyal ölçümü: Osiloskop ile kontrol pininde PWM darbeleri görülür.

• Voltaj ölçümü: Fanın besleme hattı sabit mi, değişken mi incelenir.

• Fan bağlantısı bypass testi: Fan doğrudan DC’ye bağlanarak çalışıp çalışmadığı denenir.

• Termal test: TV yük altındayken fan devri değişiyor mu gözlenir.

6) Uygun PWM Kartı Seçimi

• Fan voltajı uyumu: 5 V, 12 V veya 24 V.

• PWM frekansı: Genellikle 25 kHz – 30 kHz (sessiz çalışma için).

• Kanal sayısı: TV’de birden fazla fan varsa çok kanallı kart gerekebilir.

• Bağlantı pinleri: Anakart ve fan konnektörlerine uyumlu olmalı.

7) Söküm Süreci

1. TV’nin enerjisi kesilir, arka kapak açılır.

2. Fan kontrol kartı bulunduğu yerden çıkarılır.

3. Kartın anakarta bağlandığı kablo ve konnektörler ayrılır.

8) Montaj Süreci

• Yeni PWM kartı aynı noktaya yerleştirilir.

• Anakart kontrol sinyali ve fan bağlantıları takılır.

• Kart sabitlenir, titreşime karşı koruyucu malzeme eklenebilir.

9) Kalite Kontrol Testleri

• Servis menüsü testi: Fan devri %0, %50, %100 ayarlanarak çalışması gözlenir.

• Isı testi: TV uzun süre çalıştırılarak fan devri sıcaklığa göre değişiyor mu izlenir.

• Gürültü testi: Fan normalden fazla ses çıkarıyor mu kontrol edilir.

• Stres testi: Yüksek parlaklık ve HDR içerikte TV’nin kapanıp kapanmadığı denenir.

10) Vaka Çalışmaları

Vaka A | Fan Hiç Çalışmıyor
65” UHD TV sürekli kapanıyordu. Kontrol kartındaki MOSFET arızalı çıktı. Değişim sonrası fan normal çalışmaya başladı.

Vaka B | Sürekli Gürültü
55” TV’de fan sürekli tam devir çalışıyordu. PWM sinyali üretmeyen mikrodenetleyici bozulmuştu. Yeni kart ile sorun düzeldi.

Vaka C | Yavaş Tepki
75” QLED TV’de aşırı ısınma sonrası fan geç devreye giriyordu. Sensör-PWM uyumsuzluğu vardı. Kart değişimi sonrası sıcaklığa duyarlı çalışmaya başladı.

11) Maliyet – Fayda Analizi

• PWM fan kontrol kartı maliyeti: 200 – 900 TL

• İşçilik: 800 – 1.800 TL

• Toplam: 1.000 – 2.700 TL

• Anakart değişimi: 5.000 – 9.000 TL

• Sonuç: Sadece kart değişimi çok daha düşük maliyetlidir.

12) Kullanıcıya Öneriler

• TV’nizi havalandırması iyi bir yerde kullanın.

• TV’nin fan deliklerini kapatmayın.

• Ani kapanma sorunu olduğunda fan sesini dinleyin.

• Gürültü artışı fark ederseniz servise danışın.

Sonuç

PWM fan kontrol kartı, televizyonlarda ısıl yönetimin bel kemiğidir. Bozulduğunda cihazın güvenliği riske girer; aşırı ısınma nedeniyle TV kapanabilir veya bileşenler zarar görebilir. Doğru teşhis ve profesyonel değişim ile bu sorun kalıcı, güvenilir ve ekonomik şekilde çözülebilir.

Ankara’nın Televizyon ve Uydu Çözüm Merkezi: Her Şey İçin Yanınızdayız!
Televizyonunuzla ilgili her türlü ihtiyaca tek bir noktadan çözüm sunuyoruz! Mobilya tasarım hizmetimizle televizyonunuzun arkasına özel paneller hazırlıyor, estetik ve işlevsel çözümler üretiyoruz. Ayrıca televizyonunuzun ön panelinde oluşabilecek her türlü arızayı tamir ediyor, kırılan panellerinizi yenisiyle değiştiriyoruz. Led yanması gibi sık karşılaşılan sorunları profesyonel müdahalelerle gideriyor ve televizyonunuzun ilk günkü performansına ulaşmasını sağlıyoruz. Bununla da kalmıyor, yeni aldığınız televizyonları özenle kuruyor, kullanıma hazır hale getiriyoruz. Her marka ve model televizyon için sunduğumuz bu kapsamlı hizmetlerle, televizyon keyfinizin hiç kesilmemesini garanti ediyoruz.
Uydu kurulumu ve ayarlama konusunda da uzman ekibimizle yanınızdayız. İster bireysel, ister site yönetimi olsun, uydu sistemlerinin kurulum ve bakımını profesyonellikle gerçekleştiriyoruz. Büyük sitelere toplu uydu kurulumu sağlarken, kişisel taleplere de özel çözümler üretiyoruz. Ankara’nın tüm semtlerinde hizmet veriyoruz; ancak yalnızca Ankara ile sınırlı değiliz! Başka şehirlerden gelen taleplerinizi de karşılıyor, size en uygun çözümleri sunmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Televizyon ve uyduyla ilgili aklınıza gelebilecek her konuda yetkin bir hizmet sunma iddiasındayız.
Çocuğunuz oyuncak fırlattı ve ekran mı karardı? Bu tür problemlerle sık sık karşılaşıyoruz ve neyse ki bu gibi durumlar bizim uzmanlık alanımızda! Hem bireysel hem de kurumsal müşterilerimize sunduğumuz güvenilir, hızlı vze etkili çözümlerle televizyonlarınızın ömrünü uzatıyor, konforunuzu artırıyoruz. Eğer televizyonunuzla ilgili bir sorun yaşıyorsanız ya da ihtiyaç duyduğunuz uydu hizmetlerini düşünüyorsanız, doğru yerdesiniz. Televizyon keyfinizin kesintisiz devam etmesi için bir telefon kadar uzağınızdayız!

Yenimahalle Tv Editörü

Biyografinin Tamamını Gör